Następstwo czasów w mowie zależnej

Jak wspomnieliśmy wcześniej, mowy zależnej (Reported/Indirect Speech) używamy, kiedy chcemy przekazać czyjąś wypowiedź nie cytując dokładnie tego, co ktoś powiedział, ale przekazując treść tej wypowiedzi.

Pokazaliśmy, jak zmienia się czas przy tworzeniu zdania w mowie zależnej. Mamy do czynienia z następstwem czasów. Stosowanie następstwa czasów polega na COFNIĘCIU czasu użytego w zdaniu podrzędnym. Jako że taka definicja niewiele pewnie tłumaczy, przeanalizujmy to na przykładach.

mowa niezależna mowa zależna
playJack said "I am handsome." playJack said (that)* he was handsome.
Jack powiedział: "Jestem przystojny." Jack powiedział, że jest przystojny.

W pierwszym zdaniu w mowie niezależnej przekazujemy to, co powiedział Jack w czasie teraźniejszym: I'm handsome. Nie ma tu nic dziwnego — cytujemy po prostu dokładnie to, co usłyszeliśmy. Jeśli jednak do przekazania tej informacji chcemy zastosować mowę zależną, musimy „cofnąć” czas — z czasu teraźniejszego (Present Simple) robi się czas przeszły (Past Simple): ...that he was handsome.

*that w nawiasie oznacza, że możemy to słówko ominąć bez zmiany znaczenia zdania.

Zwróćmy uwagę, że na polski nadal tłumaczymy zdanie w czasie teraźniejszym!

No dobrze, a co jeśli pierwsze zdanie będzie w czasie przeszłym? Nic trudnego — cofamy czas przeszły „o jedno oczko” i otrzymujemy czas zaprzeszły. Zobaczmy:

mowa niezależna mowa zależna
playJack said "I was handsome." playJack said (that) he had been handsome.
Jack powiedział: "Byłem przystojny." Jack powiedział, że był przystojny.

Jak widać Past Simple zmienił się w Past Perfect.

Oto zestawienie zmian czasów:

mowa niezależna mowa zależna
Present Simple » Past Simple
playSue said "I don't like him." » playSue said (that) she didn't like him.
Present Continuous » Past Continuous
play"The sun is shining," he said. » playHe said the sun was shining.
Past Simple » Past Perfect
playMonica said "I wrote a letter." » playMonica said she had written a letter.
Present Perfect » Past Perfect
play"I have lost my keys," said Mike. » playMike said (that) he had lost his keys.
Present Perfect Continuous » Past Perfect Continuous
playMr Brown said "I've been working for this company for 3 years." » playMr Brown said he had been working for that company for 3 years.
Future Simple » Future in the Past
play"I will do it tomorrow," said Jenny. » playJenny said she would do it the next day.
Future Continuous » Future Continuous in the Past
play"She will be working on the project tomorrow at 5," said George. » playGeorge said she would be working on the project the next day at 5.

Także niektóre czasowniki modalne się zmieniają:

mowa niezależna mowa zależna
playwill » playwould
playcan » playcould
playmay » playmight
playshall » playshould
playwould » playwould
playcould » playcould
playmight » playmight
playshould » playshould

Kilka przykładów:

mowa niezależna mowa zależna
can » could
play"I can take it from you," he said to me. » playHe said he could take it from me.
may » might
play"I may help you when you need it." » playShe said she might help me when I needed it.
shall » should
play"Shall I help you?" » playShe asked if she should help me.

Czasów zaprzeszłych oczywiście nie można jeszcze bardziej cofnąć. Zostawiamy je w takim przypadku bez zmian:

mowa niezależna mowa zależna
Past Perfect » Past Perfect
playMargaret said "I had hoped to meet him finally." » playMargaret said she had hoped to meet him finally.
Past Perfect Continuous » Past Perfect Continuous
playShe said "I had been baking the cake then." » playShe said (that) she had been baking the cake then.

Kiedy jeszcze nie ma następstwa czasów?

Kiedy relacjonujemy coś, co ktoś mówi w tej chwili. Np. rozmawiamy na ulicy i nie wszystko dobrze słychać (kiedy właśnie przejeżdża ciężarówka):

playJack: "I don't have enough money to buy this book."

playMary: "What did he say?"

playDavid: "He said he doesn't have enough money to buy the book."
lub
play"He says he doesn't have enough money to buy the book."
Jack: "Nie mam wystarczająco pieniędzy, żeby kupić tę książkę."


Mary: "Co on powiedział?"
(Właśnie przejechała ciężarówka i Mary nic nie slyszała.)


David: "Powiedział, że nie ma wystarczająco pieniędzy, żeby kupić tę książkę."
lub
"Mówi, że nie ma wystarczająco pieniędzy, żeby kupić tę książkę."

W powyższym przypadku nie zastosowaliśmy następstwa czasów, ponieważ w ciągu tych paru sekund nie zmienił się stan portfela Jacka.  Między jego wypowiedzią a powtórzeniem jej przez Davida nie minęło dużo czasu.

Ćwiczenia online:

Zostaw komentarz:
Zaloguj się aby dodać komentarz. Nie masz konta? Zarejestruj się.
Komentarze (22)

Ma to w sumie sens , bo jak mówimy że ktoś coś powiedział to znaczy że to było w czasie przeszłym już.

Bardzo pomocne :)

mafia44 to jest zupełnie coś innego, wtedy jest he said not to do that

A jak przeksztalcic zdanie don't do that na mowe zalezna? Czy tego sie nie przeksztalca? Bedzie poprostu he said don' do that?

Pomocna rzecz :)

Stan portfela Jacka sie nie zmienil.. a jego stan urody w pierwszym zdaniu..? Przeciez tez sie nie zmienil.Wiec moge napisac "Jack said that he is handsome"?

a co się dzieje z ,,that"? W zdaniu: ,Sue said (that) she didn't like him." jeszcze jest, a potem w zdaniu ,,He said the sun was shining." go nie ma.

a gdzie Past Con -> past perfect con ????

do "I may help you when you need it." moze być "ho , ho" wersji
zd. złożonych , a choćby :
1. I said I might help you when you needed it .
2. I told her I might help her when she needed it .
3. Didn't you promise me you might help me when I needed it ?
4. You told them I might help him when he needed it .
5. Did she say she might help her when she needed it ?
...czasem lepiej użyć imion własnych !!
6. e.t.c.

"George said she would be working on the project the next day at 5." - tak napisaliście ! A skąd to wiadomo , że G. nie ujawnił
tej informacji np: 2dni do tyłu , hmm ?
Stąd Ja bym , to zdanie uciął na : "... on the project ." , chyba
żebym wiedział , kiedy to ów G. powiedział a więc i określeń
czasowych "pracy nad projektem" byloby dość dużo , ale na pewno wiadomo byłoby wówczas konkretnie kiedy to "ona pracowała.."

No dobrze, a co jeśli pierwsze zdanie będzie w czasie przeszłym? ....raczej chciałeś/-aś powiedzieć "drugie zdanie"
i choćby nie wiem gdzie owo zd. podrzędne postawić , zawsze będzie tym drugim ... noo ... znaczeniowo w logice zd. zlożonego

Dzięki, to bardzo mi pomogło.

"Our son goes to the cinema very often". My neighbours told us that...

Czy tu normalnie będzie następstwo? Bo jakoś mi to 'went' nie pasuje do tego zdania.

calf zmieniajac na mowe zalezna w tym przypadku to jest pierwsze zdanie laura powiedziala : jestem piekna,,, zmieniajac na mowe zalezna powiesz laura powiedziala ze jest piekna. ona mowila to o sobie a nie o tobie dlatego zmieniajac mowisz lara said thad she was pretty;);)

A czy na początku nie ma błędu. Jest napisane:
mowa niez: "Lara said: "I'm pretty."
mowa zal: 'Lara said (that) she was pretty."

W tym drugim przypadku trzymając się porządku powinno być: Lara said that I was pretty.

@pawwwel "needed" to "need" w czasie przeszłym (forma II).

Ta strona jest lepsza od nauki w szkole;)

Super! Gdyby ktoś mi tak dobrze wytłumaczył matematykę.... ;p

She said she might help me when I needed it --- dlaczego jest needed??

Niesamowite jutro mam sprawdzian i wszystko rozumiem (to mój pierwszy 100% raz ;) Bardzo dziękuje

ok, przydałaby się opcja "wersja do wydruku" poza tym świetna strona!

bardzo jasne - dziękuję!