10 par angielskich słów, które często są mylone
Czy ktoś kradnie czy rabuje, na naganę zasługuje
Prawdopodobnie każdy, kto uczył się kiedykolwiek języka obcego, zdaje sobie sprawę i pogodził się z tym, że pomyłki są wliczone w sukces na tym polu. Nikt nie jest doskonały, czyli nobody's perfect. Do dziś pamiętam nauczycielkę angielskiego z czasów licealnych, która nie była pewna, czy w wyrazie tomorrow są dwie litery m czy r. Jako uczennica, byłam tym faktem zdumiona. Oczywiście teraz, kiedy sama od lat jestem anglistką, zupełnie inaczej patrzę na takie chwile słabości, zwłaszcza że za każdym razem przed napisaniem słowa occasion muszę się zastanowić: podwójne c czy s?
W kilku wcześniejszych artykułach zachęcaliśmy do wyrozumiałości wobec błędów. Nie oznacza to jednak, że mamy kompletnie się nie przejmować tym, co i jak piszemy, czy znaczeniem słów, których używamy.
Wybraliśmy dla Was 10 par angielskich słów, które często są ze sobą mylone – ze względu na podobną pisownię czy bliskie znaczenie. W sumie trudno dziwić się obcokrajowcom, którzy mylą słowa w języku docelowym, czyli tym, którego się uczą, skoro nawet rodzimi użytkownicy mają problem z własnym słownictwem. Czyż Polacy nie mylą bynajmniej z przynajmniej, statutu ze statusem, adopcji z adaptacją? A zatem nasze zalecenie brzmi: wyrozumiałość, z jednoczesnym stałym samodoskonaleniem.
Spójrzmy teraz na wybrane kłopotliwe wyrazy angielskie.
cook czy cooker
Wiele nazw zawodów w języku angielskim tworzy się od czasownika, przez dodanie końcówki -(e)r lub -or, np:
playteach | ⇒ | playteacher |
playdrive | ⇒ | playdriver |
playact | ⇒ | playactor |
Nietrudno wpaść w pułapkę i utworzyć w ten sam sposób nazwę zawodu związanego z gotowaniem, czyli kucharz:
playcook | ⇒ | play |
Tymczasem cooker nie tylko nie odnosi się do osoby, która para się gotowaniem, ale oznacza rzecz!
playcook | gotować |
playcooker | piecyk, kuchenka |
Jeśli więc chcecie pochwalić umiejętności kulinarne taty, zachowajcie ostrożność, żeby niechcący nie uprzedmiotowić zaangażowanego mężczyzny:
Jaki zatem jest odpowiednik kucharza po angielsku? Rzeczownik wygląda tak samo jak czasownik, czyli:
playcook | kucharz, kucharka |
quite czy quiet
Zacznijmy od wymowy tych dwóch słówek, które ze względu na podobną pisownię są często mylone:
playquiet | cichy |
playquite | całkiem, dosyć |
Jeśli słyszycie różnicę, najgorsze za nami. ;) W przymiotniku quiet literę e słyszymy jako dźwięk ə – /ˈkwaɪət/.
W przysłówku quite, litera e nie ma żadnego odwzorowania w dźwięku, jest niema: /kwaɪt/. Podobną wymowę mamy w innych angielskich słowach zakończonych na -te (również: -de, -ke, -le, -ve, -ge, itd.), czyli tam, gdzie e jest po spółgłosce, np:
playlate |
playfade |
playwake |
playmale |
playmove |
playage |
Co ma piernik do wiatraka? Cóż, znajomość tej zasady może pomóc w zapamiętaniu pisowni tych dwóch mylonych słów. Nie słyszymy dźwięku, który odpowiadałby literze e? To znaczy, że e było na końcu wyrazu:
playquite |
Jeśli słyszymy ə, mamy do czynienia z przymiotnikiem cichy:
playquiet |
Sprawdźmy, o czym śpiewa Björk:
during czy while
W tym przypadku źródłem nieporozumień może być polskie tłumaczenie:
playduring | podczas |
playwhile | podczas gdy |
Kiedy jesteśmy na etapie tłumaczenia wszystkiego z własnego języka na język docelowy – a chyba każdy przechodzi taki etap – łatwo pomylić te dwa wyrazy. Tymczasem różnica między nimi w języku angielskim jest istotna.
during + rzeczownik |
while + czasownik |
Spróbujmy rozszyfrować przedstawioną w uproszczeniu informację z powyższej tabeli na przykładach zdań:
Jeff called me during an interesting talk at a conference. | Jeff zadzwonił do mnie podczas ciekawej prelekcji na konferencji. |
Jeff called me while I was listening to an interesting talk at a conference. | Jeff zadzwonił do mnie, podczas gdy słuchałem ciekawej prelekcji na konferencji. |
I broke my leg during a game of tennis. | Złamałem nogę podczas gry w tenisa. |
I broke my leg while I was playing tennis. | Złamałem nogę, podczas gdy grałem w tenisa. |
Jak widzicie, during poprzedza rzeczownik, czyli mówimy:
during the weekend | podczas weekendu |
during the ceremony | podczas ceremonii |
during the match | podczas meczu |
Natomiast while używamy z czasownikiem, czyli:
while we were waiting | podczas gdy czekaliśmy |
while she was swimming | podczas gdy pływała |
while you were looking for Tom | podczas gdy szukałeś Toma |
maybe czy may be
Tutaj wątpliwości wypływają prawdopodobnie stąd, że zarówno maybe jak may be odnoszą się do... prawdopodobieństwa właśnie. Skoro obu używamy, by powiedzieć, że być może, ale nie na pewno, to jak je odróżnić? Sprawa jest łatwiejsza, niż mogłoby się wydawać.
Maybe to przysłówek, który można zastąpić innym – perhaps:
Maybe she didn't know about your visit. Perhaps she didn't know about your visit. |
Być może nie wiedziała o twojej wizycie. |
Zauważcie, że po odjęciu wyróżnionego przysłówka, zdanie ma nadal wszystkie elementy niezbędne do tego, żeby uznać je za gramatycznie poprawne – oczywiście, znaczenie jest już inne, ponieważ zniknął element prawdopodobieństwa. Nie gdybamy więc, tylko stwierdzamy fakt:
She didn't know about your visit. |
May be to dwa czasowniki, z których may – czasownik modalny – wskazuje, że wyrażanej treści nadajemy stopień prawdopodobieństwa:
Derek may be angry when I tell him what happened. | Derek może być (= prawdopodobnie będzie) zły, kiedy powiem mu, co się stało. |
W tym przypadku usunięcie wyróżnionego fragmentu sprawi, że zdanie przestanie być poprawne, dlatego że zabraknie w nim orzeczenia:
Warto zatem zapamiętać: maybe to dodatek, may be to niezbędnik.
lose czy loose
W przypadku tej pary wyrazów łatwo się pomylić i dodać lub odjąć jedno o - wszak na pierwszy rzut oka tylko tym się od siebie różnią lose i loose.
playlose | zgubić; przegrać, stracić |
playloose | luźny; sypki |
Jak widzicie, znaczenie lose i loose jest zgoła inne, choć pewne skojarzenia mogą się nasunąć: gdy tracimy kilogramy, możemy nosić luźniejsze ubrania. :)
Być może powodem często popełnianego błędu jest czasownik choose. Pisany przez podwójne o, może prowadzić do prób analogii, czego efektem jest pisanie czasownika zgubić, stracić przez dwa o zamiast jednego.
Spróbujcie zatem zapamiętać:
playchoose | ale | playlose |
Można sobie tworzyć jakieś wspomagające pamięć wierszyki czy zdania, np:
We didn't choose to lose. |
fell czy felt
Tutaj mamy do czynienia z dwiema formami czasu przeszłego. Sęk w tym, że jest to czas przeszły.... innych czasowników:
playfall | ⇒ | fell | spaść |
playfeel | ⇒ | playfelt | czuć |
Jeśli macie problem z przypisaniem tych form do właściwych czasowników, mamy propozycję, która być może niektórym z Was trochę ułatwi zadanie:
He fell down the well. | Wpadł do studni. |
She felt the softness of her felt hat. | Czuła miękkość filcowego kapelusza. |
Jak widzicie, felt to także filc (ale wieloznaczność w angielskim już chyba nikogo nie dziwi). Może to Wam pomóc w skojarzeniu formy felt z dotykiem, czuciem faktury tego materiału.
Forma fell zgrabnie rymuje się z well, czyli studnią - skojarzenie nasuwa się samo.
Haczyk jest taki, że trzeba nauczyć się tych dwóch dodatkowych słówek, ale... coś za coś.
rob czy steal
Czy ktoś kradnie czy rabuje, na naganę zasługuje! Czy ktoś kradnie czy okrada, trzeba złapać darmozjada! A zatem czy różnica między tymi dwoma czasownikami jest aż tak istotna?
Co w takim razie powiecie na te dwa polskie przykłady:
Okradli bank. |
Ukradli bank. |
Tylko jedna literka... A jednak widzicie różnicę między wyniesieniem worków z pieniędzmi i sztabek złota z budynku banku a... przeniesieniem banku w inne miejsce. Cóż, może w jakimś filmie science-fiction kradzież banku miałaby rację bytu, ale chyba jeszcze historia o takim przypadku nie słyszała. Zatem bank można okraść (rob), nie ukraść (steal).
steal | kraść |
rob | okraść, obrabować |
Zauważcie, że ilustracje do tych czasowników są podobne. W obu przypadkach mamy bowiem do czynienia z zabieraniem czegoś, co nie należy do nas. Nacisk kładziemy jednak na inny aspekt procederu: kradzioną rzecz lub okradzionego właściciela czy obrabowane miejsce.
Jeśli coś zabieramy bez zgody lub wiedzy właściciela, jest to kradzione (stolen).
Właściciel ukradzionej rzeczy jest okradziony (robbed) a miejsce, z którego coś zabrano, jest obrabowane (robbed).
than czy then
Wiele razy widziałam pisane przez native speakerów teksty, w których pojawiał się ten błąd – mylenie słów then i than. Czy można zatem uznać, że my – dla których angielski jest językiem obcym – jesteśmy rozgrzeszeni, jeśli zdarzy nam się użyć then zamiast than lub odwrotnie? Interpretację pozostawiam Wam, a fakt pozostaje faktem. Then i than to dwa zupełnie różne słowa.
then | potem, wtedy; więc, zatem |
than | niż, od |
Wzrokowcom pewnie łatwiej zapamiętać różnicę. Than czyli niż, od pojawia się tylko w porównaniach:
She's older than you. | Jest starsza od ciebie. |
There are more women than men in my company. | W mojej firmie jest więcej kobiet niż mężczyzn. |
You look happier than ever. | Wyglądasz na bardziej szczęśliwą niż kiedykolwiek. |
Then znaczy potem; wtedy; więc, zatem.
We had lunch and then went for a walk. | Zjedliśmy lunch , a potem poszliśmy na spacer. |
I didn't know about her plans then. | Nie wiedziałem wtedy o jej planach. |
Then how will you explain your strange behaviour at the party? | Więc jak wyjaśnisz swoje dziwne zachowanie na imprezie? |
dictionary czy vocabulary
playdictionary | słownik |
I need to buy a better dictionary. | |
playvocabulary | słownictwo |
Your daughter's vocabulary is very rich for her age. |
Najprościej rzecz ujmując, słownictwo to zawartość słownika. Słownik jest narzędziem, które może nam pomóc wzbogacić słownictwo, czyli zasób słów, które znamy. Można jednak mieć dobry słownik (a good dictionary), ale ubogie słownictwo (poor vocabulary), jeśli nie korzystamy z dostępnego narzędzia efektywnie.
rise czy raise
Te dwa czasowniki też są często mylone, prawdopodobnie ze względu na podobną pisownię i znaczenie. Oba kojarzymy ze wzrostem, podnoszeniem. Główna różnica jest taka, że jeden z nich wymaga użycia dopełnienia, a zatem:
playrise | wschodzić; podnosić się, wzrastać, rosnąć |
My salary has risen by 20% since last week. | |
(tak, od zeszłego tygodnia – to nie błąd, tylko wishful thinking) | |
playraise | podnosić (coś) |
You must raise yor hand if you want to say something. Are they going to raise income tax? |
Dobrze jest znaleźć sobie jakiś sposób na zapamiętanie tej różnicy. Można na przykład skojarzyć, że czasownik raise jest dłuższy, bo jest „pogrubiony” o dodane dopełnienie.
Drugą rzeczą do zapamiętania jest to, że czasownik raise jest regularny:
playraise | raised | raised |
W innej części naszego serwisu znajdziecie przykłady zdań z poszczególnymi formami czasownika nieregularnego rise.
Oczywiście, mylonych wyrazów jest w angielskim więcej. We wcześniejszych artykułach pisaliśmy o różnicy między borrow i lend, do i make, speak,tell, say i talk, job i work, wrong, bad i angry, lonely, alone i solitary, give i take, it i there, room, place, seat i space, teach, learn i study, language i tongue, other, another, the other i the others.
Na tym nie koniec, więc bądźcie czujni i śledźcie na bieżąco nasze artykuły blogowe.
Anna P.