Własna działalność gospodarcza w obcym kraju wydaje się czymś nieosiągalnym. Jednak założenie swojego biznesu w Irlandii nie wymaga wielu formalności.
Nazwa
Pierwszy krok do założenia firmy to rejestracja jej nazwy w Company Registration Office (CRO), odpowiedniku Krajowego Rejestru Sądowego. Zanim to zrobisz, sprawdź na stronie www.cro.ie/search, czy nazwa, którą wybrałeś, nie figuruje już w rejestrze. W ten sposób unikniesz odrzucenia wniosku.
Procedura rejestracji polega na wypełnieniu formularza RBN1 (Registration of Business Name). Możesz to zrobić online lub pobrać formularz w formie pliku i dostarczyć wypełniony druk do urzędu.
Za rejestrację nazwy przez Internet zapłacisz 20 euro (70 zł), w urzędzie – już 40 euro (140 zł).
Forma działalności
Jako osoba fizyczna, działalność gospodarczą w Irlandii możesz prowadzić w formie jednoosobowej firmy (sole proprietorship, sole trader) lub spółki z o.o. (Private Limited Company).
Jeśli działalność będzie miała ograniczony zakres, np. będziesz jedynym pracownikiem firmy, działającej jako podwykonawca (ewentualnie będziesz zatrudniał do pięciu osób), wybierz pierwszą opcję. Jeśli jednak planujesz działać na nieco większą skalę, optymalnym rozwiązaniem będzie założenie spółki z o.o. Do jej rejestracji musisz mieć minimum dwóch wspólników. Zakładając spółkę, skorzystaj z usług biura księgowego lub prawniczego, dzięki temu unikniesz błędów i dodatkowych kosztów.
Rejestracja w urzędzie skarbowym
Następny krok to rejestracja firmy w urzędzie skarbowym (Revenue, Tax Office). Czynność ta sprowadza się do wypełnienia jednego formularza. W zależności od formy prowadzonej działalności będzie to:
* TR1 – dla osób fizycznych/przedsiębiorców indywidualnych, spółek partnerskich, funduszy powierniczych oraz spółek jawnych, TR2 – dla spółek (w tym zagranicznych) posiadających osobowość prawną (np. spółka z o.o.).
Zależnie od okoliczności formularze te mogą być używane do rejestracji podatku dochodowego, podatku od przedsiębiorstw oraz podatku VAT, odprowadzania składek PAYE/PRSI jako pracodawca, a także podatku kontraktowego (Relevant Contract Tax).
Podatek dochodowy (system „Pay and File”)
Osoby samozatrudnione odprowadzają podatek w systemie samodzielnego rozliczania (self-assessment system). System ten, nazywany także „Pay and File” („Zapłać i Złóż Deklarację”), umożliwia jednoczesne złożenie deklaracji i zapłacenie podatku.
Ostateczna data składania deklaracji i płatności podatku to 31 października. Zapłacisz wtedy szacunkową kwotę należnego podatku dochodowego (Preliminary Tax / podatek wstępny) za bieżący rok podatkowy i dopłacisz ewentualną różnicę należnego podatku za rok poprzedni. Możesz także zapłacić w całości podatek od dochodów kapitałowych uzyskanych od 1 stycznia do 30 września bieżącego roku podatkowego.
Deklarację podatkową wysyłasz do Collector-General’s Division (Wydziału Głównego Poborcy Podatkowego), jak najszybciej po zakończeniu roku podatkowego. Na jej podstawie dostaniesz zawiadomienie informujące o pełnej kwocie wszystkich zobowiązań podatkowych za dany rok. Od tej sumy odjęty zostanie wpłacony wcześniej podatek wstępny.
Ułatwieniem dla podatnika jest internetowy system ROS (Revenue Online Service), za pomocą którego nie tylko złożysz deklarację podatkową, ale też wyliczysz kwotę należnego podatku oraz zapłacisz sam podatek.
Podatek od osób prawnych, a więc od spółek, wynosi 12,5 proc.
Odliczenia
Podobnie jak w Polsce, wysokość dochodów podlegających opodatkowaniu obliczysz, odejmując koszty prowadzenia działalności od osiągniętych obrotów. Do kosztów uzyskania przychodów należą:
* zakup towarów (do dalszej odsprzedaży),
* wynagrodzenia pracowników, czynsz, opłaty, prąd i ogrzewanie,
* koszty eksploatacji pojazdów i wyposażenia użytkowanego w firmie,
* opłaty za usługi księgowe,
* odsetki od kredytów zaciągniętych na działalność gospodarczą,
* opłaty związane z dzierżawą, wynajmem czy leasingiem pojazdów i wyposażenia użytkowanego w firmie,
* koszty reklamy,
* koszty przygotowania biznesplanów oraz analiz dotyczących projektu.
Od dochodów nie będziesz mógł odliczać wydatków prywatnych, takich jak odzież, żywność czy koszty reprezentacji.
Podatek VAT
Jako podatnik musisz zarejestrować się w systemie VAT, jeśli twój roczny obrót przekroczy (lub przewidujesz, że tak się stanie) określony limit. W przypadku dostawców towarów limit wynosi 70 tys. euro (250 tys. zł), zaś w przypadku dostawców usług – 35 tys. euro (125 tys. zł). Jeśli twój roczny obrót nie przekroczy wyznaczonego pułapu, możesz „wybrać” zarejestrowanie się w systemie VAT.
Podstawowa stawka VAT w Irlandii wynosi 21 proc. Stosowane są również dwie stawki preferencyjne – 4,3 proc. (na zwierzęta hodowlane oraz psy wyścigowe) oraz 13,5 proc. (np. na usługi budowlane). Stawka VAT na obuwie i odzież dziecięcą wynosi 0 proc.