Stopniowanie przysłówków

Jeśli czytaliście inne zakładki poświęcone przysłówkom, wiecie już, że ta część mowy jest bardzo różnorodna. Do przysłówków zaliczymy wyrazy, których na pierwszy rzut oka nic nie łączy, np:

only	tylko
then	wtedy
quickly	szybko
really	bardzo
little	mało
however	jednakże
unfortunately	niestety
soon	wkrótce
too	zbytnio

które przysłówki angielskie można stopniować

Nie powinno zatem dziwić, że nie wszystkie przysłówki traktujemy tak samo, jeśli chodzi o stopniowanie. Ba, są nawet przysłówki, kórych w ogóle nie stopniujemy! No bo jak utworzyć stopień wyższy czy najwyższy od, dajmy na to, zbytnio, tam czy niestety? Nie trzeba się jednak szczególnie nagłówkować w przypadku przysłówka wcześnie — stopień wyższy i najwyższy bez problemu przechodzi nam przez usta:

early	wcześnie
earlier	wcześniej
earliest	najwcześniej

Dzieje się tak dlatego, że stopniowaniu podlegają tylko tzw. gradable adverbs, to znaczy takie, które wyrażają pewien stopień jakiejś cechy, właściwości, itp. Przysłówek wcześnie właśnie do tej grupy należy, a przysłówki zbytnio (too), tam (there), niestety (unfortunately) są non-gradable.

Inne przysłówki, które nie podlegają stopniowaniu, to np:

daily	codziennie
extremely	wyjątkowo, niezwykle
only	tylko
really	bardzo; naprawdę
then	wtedy
uniquely	wyjątkowo

zasady stopniowania przysłówków angielskich

1) Wiele przysłówków stopniujemy tak samo jak krótkie przymiotniki, czyli dodając końcówki -er w stopniu wyższym i -est w stopniu najwyższym:

soon	sooner	the soonest
hard	harder	the hardest
fast	faster	the fastest
long	longer	the longest

2) Do przysłówków sposobu z końcówką -ly, które mają dwie lub więcej sylab, oraz niektórych przysłówków częstotliwości dodajemymore (less) w stopniu wyższym i most (least) w stopniu najwyższym, np:

quietly	more quietly	the most quietly
clearly	more clearly	the most clearly
seldom	more seldom	the most seldom
rarely	more rarely	the most rarely
briefly	more briefly	the most briefly
seriously	more seriously	the most seriously
regularly	more regularly	the most regularly
safely	more safely	the most safely
patiently	more patiently	the most patiently

Zdarza się, że przysłówek można stopniować na dwa wskazane powyżej sposoby, np:

often	oftener	the oftenest
often	more often	the most often

3) Wyjątki od powyższych reguł:

Jeśli znacie zasady stopniowania przymiotników, nie zdziwi Was fakt, że również wśród przysłówków znajdą się wyjątki:

badly	źle	⇒	worse	worst
little	mało	⇒	less	least
much	bardzo	⇒	more	most
well	dobrze	⇒	better	best
far	daleko	⇒	farther/further	farthest/furthest

Spójrzmy na przykładowe zdania:

He sings worse than last time when I heard him live.	Śpiewa gorzej niż w zeszłym roku, kiedy słyszałem go na żywo.
This version is less interesting than the previous one.	Ta wersja jest mniej interesująca od poprzedniej.
The forecast for next week seems to be more optimistic at last.	Prognoza na przyszły tydzień zdaje się być w końcu bardziej interesująca.
I'm sure Josh can do it better than you.	Jestem pewien, że Josh zrobi to lepiej niż ty.

farther czy further

Ostatni przykład z tabeli wyjątków wymaga wyjaśnienia. Przysłówek far ma dwie formy w stopniu wyższym i najwyższym, w zależności od kontekstu.

Jeśli rozumiany jest dosłownie, czyli w znaczeniu daleko w sensie odległości, poprawne są obie formy, np:

Let's see which of you can throw this ball further. Let's see which of you can throw this ball farther.	Zobaczmy, kto z was portafi dalej rzucić tę piłkę.
Please sit at the table furthest from the board. Please sit at the table farthest from the board.	Usiądź proszę przy stole najdalej od tablicy.

Jeśli potrzebny nam przysłówek w znaczeniu dogłębniej, dodatkowo, dokładniej, ponadto, właściwa będzie tylko jedna forma — wersja z literą u, np:

I'm not going to discuss this issue any further.	Nie zamierzam głębiej omawiać tego problemu.
That's the furthest we managed to go in the analysis.	To najdogłębniej, jak udało nam się przeanalizować ten temat.

konstrukcje porównawcze z przysłówkami

Przysłówki pojawiają się w podobnych konstrukcjach porównawczych co przymiotniki, a zatem np:

I can sing as well as you.	Śpiewam tak dobrze jak ty.
You threw the ball farther than I did.	Rzuciłeś piłkę dalej niż ja.
She works harder than anyone.	Ona pracuje ciężej niż ktokolwiek inny. (= najciężej ze wszystkich)
They started visiting us more and more rarely.	Zaczęli nas odwiedzać coraz rzadziej.
The more quietly she spoke, the harder it was to understand her.	Im ciszej mówiła, tym trudniej było ją zrozumieć.
I sing best when I'm alone.	Najlepiej śpiewam w samotności.

modyfikowanie przysłówków

Znaczenie wyrażone przysłówkiem można dodatkowo wzmocnić lub osłabić. Służą do tego partykuły: wzmacniające, czyli intensifiers i osłabiające czyli mitigators, które wstawiamy przed przysłówkiem w stopniu wyższym, np:

Dla wzmocnienia, żeby powiedzieć o wiele, użyjemy np. takich partykuł:

much

a lot

a great deal

a good deal

a fair bit

a great bit

A teraz przykładowe zdania:

You did it much better than I expected.	Zrobiłeś to o wiele lepiej, niż się spodziewałam.
He acted a good deal more bravely than you could have thought.	Zachował się o wiele odważniej, niż można by pomyśleć.
We ran a lot faster than before.	Pobiegliśmy o wiele szybciej niż poprzednio.

Dla złagodzenia cechy wyrażonej przysłówkiem, czyli żeby powiedzieć nieco, trochę, mamy do wyboru np:

slightly

a little

a bit

just a little

a little bit

rather

Kilka przykładów dla ilustracji:

He spoke slightly less confidently that last year.	Wypowiadał się odrobinę mniej pewnie niż w zeszłym roku.
This time she greeted us a bit more cheerfully.	Tym razem powitała nas nieco bardziej radośnie.
If you treated her just a little more seriously, she might trust you more.	Gdybyś ją traktował odrobinę bardziej poważnie, może by ci bardziej zaufała.