Budowa zdania w języku angielskim - zasady

Pamiętacie swoje narzekania i trudy związane z zapamiętaniem przypadków w języku polskim? W języku angielskim rzeczowniki nie odmieniają się przez przypadki. To z jednej strony wiele ułatwia, z drugiej jednak powoduje konieczność porządkowania członów zdania w określonej kolejności. Dlaczego?

Spójrzcie na dwa polskie zdania:

W obu zdaniach sprawca czynności jest ten sam. Dzięki użytemu przypadkowi rzeczownika (recepcjonistkę – biernik, Maria - mianownik) wiemy, który wyraz jest dopełnieniem, a który podmiotem, niezależnie od ich pozycji w zdaniu. Osobą, która przekazuje informację, jest Maria.

Co się stanie, jeśli zachowamy kolejność wyrazów tłumacząc te zdania na język angielski?

W zdaniach angielskich 2a i 2b - ponieważ rzeczowniki nie mają końcówek wskazujących, który z nich jest dopełnieniem, a który podmiotem - funkcję wyrazu w zdaniu określamy na podstawie jego pozycji. Szyk wyrazów pokazuje związki gramatyczne między nimi.

Podmiot w zdaniu oznajmującym znajduje się przed orzeczeniem (szyk zdania typu SVO, czyli Subject Verb Object – podmiot orzeczenie dopełnienie). Spójrzcie na przykłady prostych zdań w tabelce:

A zatem:

znaczy:

Zachowując szyk zdania polskiego (1b) w naszym tłumaczeniu (2b) zmieniliśmy więc sens.

Należy pamiętać, że w języku angielskim poszczególne elementy wypowiedzi są uporządkowane linearnie i odstępstwa od narzuconego szyku powodują, że wypowiedź jest niepoprawna gramatycznie lub zmieniamy jej znaczenie.

We bought last week a car. Wydaje się w porządku? Kupiliśmy w zeszłym tygodniu samochód ... W języku polskim zdanie jak najbardziej poprawne, więc dlaczego nauczyciel się czepia? Ano właśnie dlatego, że zgodnie z zasadami szyku zdania w języku angielskim, orzeczenie (bought) nie może być oddzielone od dopełnienia (a car) okolicznikiem (last week)... Poprawne zdanie brzmi zatem We bought a car last week. lub Last week we bought a car.

Kiedy lektor zwraca uwagę, gdzie w zdaniu umieścić just, not, yesterday itd., naprawdę nie mówi tego po to, aby zrobić wam na złość...

Oczywiście mówimy cały czas o zdaniach oznajmujących. Budowa pytań to inna sprawa...

* Po niektórych czasownikach nie używamy dopełnienia, więc 'wzór' będzie krótszy:

Zamiast dopełnienia może pojawić się 'complement', czyli np. przymiotnik, który opisuje lub podaje informację o podmiocie. Używamy go często m.in. z czasownikami become, keep, remain, be, make, seem, appear, look:

O dozwolonych odstępstwach od sztywnego szyku wyrazów przeczytacie w zakładkach Inversion i Emphatic structures