Anglicy to naród germański zamieszkujący południową część Wielkiej Brytanii. Wywodzą się oni jednak z innego terenu.
Anglicy przybyli do Wielkiej Brytanii z okolic obecnych północnych Niemiec i Danii. Anglo-Sasowie, przodkowie dzisiejszych Anglików, wywodzą się z trzech germańskich plemion zwanych:
1. Anglowie- wywodzą się z niemieckiego regionu Angel (po polsku zwanego też Anglią), tuż przy granicy niemiecko-duńskiej, będącego częścią niemieckiego Szlezwiku-Holsztyna, właśnie od nich wywodzi się nazwa: Anglia, England itd.
2. Sasi- pochodzą z terenów niemieckiej Dolnej Saksonii (ze stolicą w Hanowerze) na północy Niemiec.
3. Jutowie- pochodzą z terenów obecnej środkowej Danii.
Te trzy plemiona stworzyły naród Anglików, który zasiedlił południową część Wielkiej Brytanii, czyli dzisiejszą Anglię (graniczącą z Walią na zachodzie i Szkocją na północy, pamiętajmy jednak, że Walijczycy i Szkoci mają już inne, celtyckie, a nie germańskie, pochodzenie).
Język angielski jest językiem germańskim. Oto klasyfikacja językowa angielskiego od najszerszej grupy do najmniejszej:
-języki indoeuropejskie (aryjskie)- gdzie należą prawie wszystkie języki Europy (z urzędowych języków wszystkie, oprócz fińskiego, estońskiego i węgierskiego)
--języki germańskie
---języki zachodnio-germańskie
----języki anglo-fryzyjskie
-----języki angielskie
------język angielski
Najbliższymi krewnymi angielskiego są holenderski (niderlandzki) i niemiecki, trochę dalsi krewni do języki skandynawskie (szwedzki, duński, norweski, islandzki oraz jezyk ludów Wysp Owczych, czyli farerski).
Język staroangielski (używany w średniowieczu, do ok. 12 wieku, w Anglii przodek obecnego angielskiego) był językiem bardzo bliskim germańskiemu rdzeniowi i nie posiadał wielu obcnych wpływów.
Staroangielski początkowo zapisywany był alfabetem runicznym:
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Anglosaxonrunes.svg/531px-Anglosaxonrunes.svg.png
Następnie, po chrystianizacji, zapisywany był alfabetem łacińskim, jednak było w nim też wiele znaków jakie nie występują w obecnym angielskim.
Zasięg języków germańskich w średniowieczu- 900 r. (jak widzimy podboje Wikingów sprawiły, że języki germańskie były używane także w wielu odległych od Skandynawii czy Niemiec rejonach jak np. Rosja):
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Old_norse%2C_ca_900.PNG/800px-Old_norse%2C_ca_900.PNG
czerwony- zachodni staronordycki
pomarańczowy- wschodni staronordycki
fioletowy- starogotlandzki
żółty- staroangielski
niebieski- dialekt Gotów Krymskich
zielony- inne języki germańskie
Jak widzimy na terenie Wielkiej Brytanii używany był staroangielski, ale również jego skandynawski krewny- staronordycki, co wiązało się z osiedlaniem się Wikingów na terenie Wielkiej Brytanii.
Najsłynniejszym dziełem w staroangielskim jest Boewulf (Wilk Wojny) napisany w dialekcie, którym posługiwano się w Wessexie w obecnej Anglii. Dzieło opisuje dzieje Szwecji i Danii i jej mitycznych bohaterów, głównie ciągłe wojny. Pierwsza strona:
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/08/Beowulf.firstpage.jpeg
Oto brzmienie staroangielskiego z Boewulfa:
Modlitwa "Ojcze Nasz" w języku staroangielskim (na górze) i porównanie do dzisiejszego angielskiego:
Fæder ūre þū þe eart on heofonum,
Father of ours, thou who art in heavens,
Sī þīn nama ġehālgod.
Be thy name hallowed.
Tōbecume þīn rīċe,
Come thy riche (kingdom),
ġewurþe þīn willa, on eorðan swā swā on heofonum.
Worth (manifest) thy will, on earth as also in heaven.
Ūre ġedæġhwāmlīcan hlāf syle ūs tō dæġ,
Our daily loaf do sell (give) to us today,
and forgyf ūs ūre gyltas, swā swā wē forgyfað ūrum gyltendum.
And forgive us our guilts as also we forgive our guilters
And ne ġelǣd þū ūs on costnunge, ac ālȳs ūs of yfele.
And do not lead thou us into temptation, but alese (release/deliver) us of (from) evil.
Sōþlīċe.
Soothly.
Ojcze Nasz w staroangielskim:
Obecny język angielski, podobnie jak wiele innych języków, ma wiele wpływów obcych. Np. dzisiejszy polski posiada również całe mnóstwo na codzień używanych słów, które nie mają pochodzenia słowiańskiego.
Najsilniejsze obce wpływy, które oddziaływały na germański rdzeń tego języka to wpływy romańskie (a właściwie francuskie). Co ciekawe, wynikają one z wpływów Wikingów. Pierwsza okupacja Wielkiej Brytanii przez Wikingów była dziełem Wikingów posługujących się językiem grupy germańskiej, jednak druga okupacja była wywowłana przez Wikingów osiadłych we francuskiej Normandii, którzy przejęli język francuski (a właściwie jego przodka) i to oni wprowadzili do języka angielskiego tak wiele romańskich wpływów. Tym bardziej zaawansowane i mniej popularne słowa w języku angielskim, tym bardziej rośnie udział w nim słów o francuskim (romańskim) pochodzeniu.
Pochodzenie słów w obecnym języku angielskim wśród 7 500 najbardziej popularnych słów.
Pierwsze 100 najbardziej popularnych słów:
Pochodzenie germańskie- 97%
Pochodzenie romańskie- 3%
Inne- 0%
Pierwsze 1 000 najbardziej popularnych słów:
Pochodzenie germańskie- 57%
Pochodzenie romańskie- 36%
Inne pochodzenie- 7%
Pierwsze 2 000 najbardziej popularnych słów:
Pochodzenie germańskie- 39%
Pochodzenie romańskie- 51%
Inne pochodzenie- 10%
Reszta z tych 7500 słów;
Pochodzenie germańskie- 36%
Pochodzenie romańskie- 51%
Inne pochodzenie- 13%
To jest powód, dla którego angielski posiada dużo słów, np. często są dwa słowa, które oznaczają to samo, ale pochodzą z różnych rdzeni. Np. słowo "wolność" występuje w angielskim w germańskiej formie "Freedom" oraz w romańskiej formie "Liberty".
Tak więc na angielski, który jest językiem germańskim z pochodzenia oddziaływały następujące wpływy:
-nordyckie- z języków skandynawskich (przodków obecnego szwedzkiego, duńskiego, norweskiego, islandzkiego i języka mieszkańców Wysp Owczych), języki nordyckie są krewnymi języka angielskiego i tak jak on należą do języków germańskich, ale angielski został jakby na nowo zgermanizowany przez pierwszą okupację Wikingów. Przykłady słów w języku angielskim pochodzących od języka staronordyckiego, jak widzimy bardzo wiele popularnych słów:
anger, awe, bag, big, birth, blunder, both, cake, call, cast, cosy, cross, cut, die, dirt, drag, drown, egg, fellow, flat, flounder, gain, get, gift, give, guess, guest, gust, hug, husband, ill, kid, law, leg, lift, likely, link, loan, loose, low, mistake, odd, race (running), raise, root, rotten, same, scale, scare, score, seat, seem, sister, skill, skin, skirt, skull, sky, stain, steak, sway, take, though, thrive, Thursday, tight, till (until), trust, ugly, want, weak, window, wing, wrong, they (i jego pochodne), a nawet czasownik "are".
Np. w obecnym norweskim określenie "dla niego" to "for dem", a po angielsku "for them".
-romańskie- przez okupację Wikingów (Normanów) posługujących się już francuskim, przykładowe słowa wywodzące się z francuskiego:
competition, mountain, art, table, publicity, role, pattern, joust, choice, force.
-holenderskie- często dotyczące wody, holenderski to również bliski krewny angielskiego, tak jak języki skandynawskie. Przykłady wpływów holenderskich:
Yacht, skipper, cruiser, flag, freight, furlough, breeze, hoist, iceberg, boom, easel, etch, slim, staple, slip, landscape, cookie, curl, shock, aloof, boss, brawl, smack, shudder, scum, peg, coleslaw, waffle, dope, slender, slight, gas, pump
-wpływy niemieckie- przykłady- bluster, cower, dollar, drum, geek, grab, lazy, mate, monkey, mud, ogle, orlop, paltry, poll, poodle, prong, scurvy, smug, smuggle, trade
Oczywiście w angielskim występują też inne wpływy.
Informacje:
http://en.wikipedia.org/wiki/English_language
http://en.wikipedia.org/wiki/Old_English
http://pl.wikipedia.org/wiki/Anglicy
edytowany przez tapioeero: 22 lis 2012