Jak wykorzystać Google w pracy tłumacza

Wyszukiwarka Google stała się jednym z najważniejszych narzędzi wykorzystywanych przez tłumaczy, bez którego trudno dziś sobie wyobrazić warsztat pracy. Warto jednak wiedzieć, że pod hasłem Google kryje się zdecydowanie więcej niż powszechnie wiadomo. Dzięki znajomości kilku prostych metod można z tej wyszukiwarki korzystać znacznie szerzej i efektywniej.

Najbardziej przydatne funkcje:

Poprawność frazy - jednym z najczęstszych problemów, z jakimi spotyka się tłumacz, jest ustalenie, które z proponowanych przez niego wyrażeń jest prawidłowe. Rozwiązanie jest stosunkowo proste. Wystarczy wpisać w cudzysłowie alternatywne wyrażenia i sprawdzić, które z nich zwraca większą liczbę indeksowanych stron. Jeśli różnica jest znacząca, może to stanowić wyraźny sygnał o prawidłowości wyrażenia występującego częściej.

Wskazówka. Do sprawdzenia frazy wystarczy tylko pierwszy cudzysłów.

Wyrażenie "obligacje zamienne jest równorzędne wyrażeniu "obligacje zamienne"

Google pomaga odnaleźć również prawidłowy kontekst, w jakim występuje poszukiwana fraza oraz informację, czy znajduje ona odzwierciedlenie w "żywym języku". W tym wypadku wyszukiwarka pełni rolę największego na świecie korpusu językowego, czyli zbioru autentycznego materiału językowego.

Wyszukiwanie na stronach brytyjskich. Warto pamiętać, że choć angielski jest najpopularniejszym językiem używanym w Internecie, większość stron w tym języku napisały osoby, dla których nie jest on językiem ojczystym. Dlatego, aby zwiększyć prawdopodobieństwo uzyskania prawidłowych odpowiedzi, warto skorzystać z opcji, jakie dają ustawienia językowe i potrzebnej frazy poszukiwać np. na stronach brytyjskich.

Odnośnik "narzędzia językowe" znajduje się na dole strony pod okienkiem wyszukiwarki. Aby wśród wyników wyszukiwania pojawiały się wyłącznie strony brytyjskie, należy w opcji Znajdź strony napisane w języku wybrać angielski, a następnie w opcji Znajdź strony z tych państw wybrać United Kingdom. Swoje preferencje można również na stałe zmienić na stronie Ustawienia

http://www.google.pl/preferences?hl=pl

Przykład.

Przeszukiwanie stron brytyjskich umożliwia również inna opcja - zastosowanie wyrażenia "site" wraz z określeniem domeny. Większość stron z Wielkiej Brytanii znajduje się w domenach "co.uk". Aby wśród wyników wyszukiwania wyrazu "bank" pojawiły wyłącznie strony brytyjskie wystarczy wpisać:

Bank site:co.uk

Ta opcja pozwala również na przeszukiwanie określonych kategorii stron. Zastosowanie wyrażenia site:edu.uk lub site:gov.uk ograniczy wyszukiwanie wyłącznie do brytyjskich stron rządowych lub edukacyjnych.

Definicje - Najpopularniejszą wyszukiwarkę można wykorzystać również jako słownik języka angielskiego. Google posiada w swoim indeksie pokaźną bazę stron skategoryzowanych jako źródła definicji. Wystarczy przed poszukiwanym wyrazem wpisać define:

Przykład.

Wpisanie wyrażenia:
define: bank

pokaże kilkadziesiąt wyrażeń i definicji słowa "bank":

- depository financial institution: a financial institution that accepts deposits and channels the money into lending activities; "he cashed a check at the bank"; "that bank holds the mortgage on my home"
- sloping land (especially the slope beside a body of water); "they pulled the canoe up on the bank"; "he sat on the bank of the river and watched the currents"
- a supply or stock held in reserve for future use (especially in emergencies)
- tip laterally; "the pilot had to bank the aircraft"
- a building in which commercial banking is transacted; "the bank is on the corner of Nassau and Witherspoon"
- enclose with a bank; "bank roads"

(...)

The essential function of a bank is to provide services related to the storing of value and the extending of credit. The evolution of banking dates back to the earliest writing, and continues in the present where a bank is a financial institution that provides banking and other financial services. Currently the term bank is generally understood an institution that holds a banking license. Banking licenses are granted by financial supervision authorities and provide rights to conduct the most fun - en.wikipedia.org/wiki/Bank

Poszukiwanie specyficznych wyrażeń. Należy pamiętać o tym, że Google ignoruje powszechnie używane słowa, jak np. gdzie, i, jak, a, the, Jeżeli takiego słowa nie można pominąć, należy zastosować cudzysłów lub znak + (plus).

Przykład

Aby zawęzić wyszukiwanie do informacji wyłącznie o I wojnie światowej, można użyć:

"world war I lub World war +I

tym samym "I" nie zostanie potraktowane jako zaimek osobowy "ja".

Wyłączanie wyrażeń. Ta opcja stosowana jest stosunkowo rzadko, najczęściej kiedy uzyskiwane wyniki są mało satysfakcjonujące. Wyrazy, które nie mieszczą się w obszarze naszego zainteresowania, eliminujemy poprzez zastosowanie znaku - (minus).

Przykład

Użycie wyrażenia:
giełda -akcje -obligacje

Pomoże nam jeśli chcemy znaleźć jakiego rodzaju giełdy występują w Polsce poza rynkiem papierów wartościowych.

Znajdowanie wyrazów bliskoznacznych. Google pozwala na odnajdowanie synonimów lub wyrazów powiązanych ze sobą tematycznie.

Przykład:

Wpisanie wyrażenia:
~certified accountants

Pokaże strony z wynikami zawierającymi wyrażenia: certified oraz chartered accoutants

Znak tyldy ~ uzyskuje się przy naciśnięciu "SHIFT + `" a następnie dowolnego klawisza.

Przeszukiwanie witryny - Google jest wyjątkowo użytecznym narzędziem, jednak domyślne pokazywanie wyników pochodzących z wielu źródeł ma i swoje ograniczenia. Co zrobić kiedy znaleźliśmy interesujące, pomocne w tłumaczeniu, źródło informacji, a serwis posiada kiepską w działaniu wyszukiwarkę, lub co gorsza nie posiada jej wcale? Aby zawęzić wyniki wyszukiwania do jednej witryny można skorzystać z funkcji site: Wpisujemy poszukiwane wyrażenie do okienka wyszukiwarki, po którym umieszczamy adres serwisu, który chcemy przeszukać.

Przykład

Wpisanie w okienku wyszukiwarki:
rada polityki pieniężnej site:www.nbp.pl

Pozwoli na przeszukanie witryny Narodowego Banku Polskiego pod kątem informacji o Radzie Polityki Pieniężnej.

Warto pamiętać o poważnym ograniczeniu powyższej metody: wśród pokazywanych wyników nie zawsze znajduje się komplet stron danego serwisu, a jedynie te zaindeksowane przez Google. Zakres indeksowania serwisu jest uzależniony od wielu czynników (m.in. od popularności serwisu, jego oceny jaką przyznaje wyszukiwarka, czy liczby linków).

Poszukiwanie kolejnych numerów. Opcja pomocna do szybkiego przejrzenia najbardziej popularnych produktów w danej kategorii. Aby z niej skorzystać należy pomiędzy pierwszą a drugą liczbą wstawić trzykropek.

Przykład

MSSF 1...100
Zwróci wyniki zawierające skrót MSSF z najczęściej występującymi numerami (MSSF 1, MSSF 5).

Peugeot 1...1000
Pokaże jakie samochody są produkowane przez francuski koncern (np. Peugeot 205, 306, 407, 607).

ISO 1...1000000
Pomoże nam w krótkim czasie odnaleźć rodzaje norm ISO (np. ISO 639, 8601, 9000, 9001, 14000)

Google Groups - http://www.google.pl/grphp?hl=pl&tab=ig&q= Archiwa grup dyskusyjnych stanowią osobną kategorię, obok www, grafiki i katalogu. Warto wykorzystać przy poszukiwaniu specyficznych informacji (jak opinii, doświadczeń innych użytkowników, np. na temat sprzętu technicznego). Jest to cenne źródło języka "mówionego", a nie oficjalnego języka dokumentów.

Filetype - wyszukiwanie określonych rodzajów dokumentów. Jedna z bardziej użytecznych funkcji oferowanych przez Google, przydatna zwłaszcza przy odnajdywania konkretnych dokumentów, umieszczonych na stronach www w formie załączników (głównie DOC, PDF, XLS). Przykładowo, pliki w formacie PDF stanowią zwartą całość informacyjną, podczas gdy arkusze Excel wykorzystywane są do prezentacji danych liczbowych.

Przykład

Wpisanie:
sprawozdanie finansowe filetype:PDF

Pokaże jako wynik szereg sprawozdań finansowych w formacie PDF.

Z kolei wyrażenie:
umowa o dzieło filetype:doc

wyświetli wśród wyników strony zawierające przykładową umowę. Porównując, przy wpisaniu wyłącznie wyrażenia: umowa o dzieło Google pokaże strony opisujące czym jest umowa o dzieło i gdzie jest stosowana.

Za pomocą wyrażenia:
bilans filetype:xls
wyszukamy konkretne, załączone na stronach www bilanse spółek.

Otwieranie w nowym oknie - Google domyślnie stosuje otwieranie wybranych stron w tym samym oknie. Można to zmienić w preferencjach, aby zaznaczone strony były otwierane w nowych oknach (zamiast używania prawego przycisku myszy i opcji otwórz nowym oknie).

Google podobnie jak wiele innych serwisów udostępnia również usługę tłumaczenia maszynowego Web Page Translation, dostępną na razie wyłącznie w językach francuskim, hiszpańskim, włoskim, niemieckim oraz chińskim i koreańskim. Niestety przydatność tego narzędzia jest niewielka, co wynika z wciąż niskiej jakości tłumaczenia realizowanego przez programy komputerowe.

Netografia

http://www.google.pl/intl/pl/help/basics.html
http://www.google.com/options/