Phrasal Verbs - Czasowniki frazowe w języku angielskim

W języku angielskim ważną rolę pełnią czasowniki frazowe (po angielsku phrasal verbs). Nie można ich ignorować, skoro powstają słowniki poświęcone tylko tej części mowy, i obejmują one tysiące haseł.

co to jest phrasal verb

Phrasal verb to czasownik, do którego ,,coś się przyczepiło”. Ten drobny dodatek, którym jest przyimek lub partykuła przysłówkowa (ale nie przejmujcie się nazewnictwem), np. on, in, for, with, apart, forward, up, off, by, to, out, przyczepił się na tyle skutecznie, że często wpływa na znaczenie czasownika.

Spójrzcie na kilka popularnych przykładów dla ilustracji zagadnienia.

Wybrane phrasal verbs z czasownikiem put:

Wybrane phrasal verbs z czasownikiem take:

Wybrane phrasal verbs z czasownikiem look:

Kombinacji z czasownikami look, take i put jest więcej, w tabelkach podajemy dla przykładu tylko kilka, żeby Was nie zniechęcać.

kiedy używamy phrasal verbs

Być może nasuwa Wam się teraz pytanie, czy phrasal verbs są niezbędne. Czy są niezastąpione? Jest to bardzo dobre pytanie. Wiele czasowników frazowych ma swoje odpowiedniki jednowyrazowe, np:

Skoro zatem mamy „zwykły” czasownik, po co zawracać sobie głowę jakimiś udziwnieniami?

Sęk w tym, że w codziennym języku, w konwersacji, najczęściej używane są phrasal verbs, nawet gdy mają jakiś odpowiednik w postaci ,,zwykłego” czasownika. Kiedy słyszymy pukanie do drzwi, powiemy:

zamiast

A przecież oba czasowniki mają takie samo znaczenie: wejść.

Niektóre czasowniki jednowyrazowe są preferowane w stylu formalnym, można je zobaczyć na tablicach informacyjnych w miejscach publicznych, np:

Raczej mało prawdopodobne jest, żeby czasownik extinguish pojawił się w rozmowie, gdy prosimy kogoś o zgaszenie papierosa — wtedy właściwy będzie czasownik frazowy put out.

Trzeba tu jednak wspomnieć, że niektóre czasowniki frazowe są charakterystyczne dla stylu formalnego, np:

Koniec końców, choćbyśmy się wykręcali, od czasowników frazowych nie uciekniemy. Jeśli chce się brzmieć po angielsku naturalnie, jeśli wypowiedź ma być ,,giętka”, dobrze jest poznać ich jak najwięcej.

różne znaczenia

Oczywiście, wszystko w swoim czasie. Stawiając pierwsze kroki w angielskim, nie warto rzucać się od razu na słownik z phrasal verbs. Nie dość, że ogromna liczba haseł jest przytłaczająca, to jeszcze wiele czasowników, mimo że na pierwszy rzut oka takich samych, ma zupełnie inne znaczenie — frustracja gwarantowana.

Przykładowo (kilka wybranych znaczeń):

I tak dalej, i tak dalej...

jak się uczyć phrasal verbs

Jak zatem zabrać się do nauki tego zagadnienia? Jeśli uczęszczacie na kurs językowy lub korzystacie z podręcznika, wybrane czasowniki frazowe będziecie poznawać przy okazji. Najpierw będziecie je zapamiętywać tak jak inne nowe słówka, które pojawiają się w tekstach, dialogach, ćwiczeniach. Zaczniecie ich używać bezwiednie i spontanicznie, nie zastanawiając się nad tym, czy mają jakiś jednowyrazowy odpowiednik. Po prostu będzie to dla was naturalne. Kiedy w programie kursu przyjdzie czas na poświęcenie im więcej uwagi, zorientujecie się, jak wiele z nich już znacie. Wtedy przyda się trochę wiedzy teoretycznej.

Niektóre kombinacje są konieczne, żeby wyrazić w pełni podstawowe znaczenie czasownika, np. czasownik

bez ,,dodatku” jest niepełny, bo najczęśćiej chcemy powiedzieć, że słuchamy kogoś lub czegoś i wtedy musimy użyć to:

Inne kombinacje tworzymy dla wzmocnienia znaczenia czasownika, np. jeśli chcemy powiedzieć:

Po angielsku mamy wybór:

Rozbudowanie jednowyrazowego czasownika write nie jest konieczne do przekazania znaczenia. Down jest opcjonalnym dodatkiem.

I wreszcie, mamy kombinacje, w których dodatek do czasownika całkowicie zmienia jego pierwotne znaczenie, co ilustrowaly już phrasal verbs ze wstępu z czasownikami look, take i put. A oto inne przykłady:

I można by tak bez końca... Jak wspomnieliśmy wyżej, wiele z tych idiomatycznych kombinacji — o ile nie większość — ma już na tyle stałe miejsce w języku, że nawet jeśli mają jednoczasownikowy odpowiednik, czasowniki frazowe są używane zdecydowanie częściej.

różnica między czasownikiem z przyimkiem a phrasal verb

Dociekliwi i ci, którzy ucząc się języka lubią wszystko rozkładać na czynniki pierwsze, będą się może zastanawiać nad różnicą między zwykłym czasownikiem, do którego dodajemy np. przyimek, a czasownikiem frazowym. Przyjrzyjmy się czasownikowi go:

W przykładzie go to school czasownik go (polskie iść) i przyimek to (polskie do) zachowują swoje odrębne znaczenie. Wystarczyło je ze sobą zestawić, żeby wyrazić pożądane znaczenie iść do. W pozostałych przykładach, taki zabieg nie załatwia sprawy.

Rozróżnienie między czasownikiem frazowym a zwykłym czasownikiem z przyimkiem nie jest łatwe, ale ponieważ wiele słowników z czasownikami frazowymi uwzględnia również te ,,niefrejzalne” kombinacje, może nie ma się co zbytnio przejmować określeniem granicy miedzy nimi i głębsze dywagacje pozostawić językoznawcom.