Czasowniki statyczne i dynamiczne w języku angielskim

Czasowniki podstawowe, poza podziałem na regularne i nieregularne, można podzielić na statyczne (stative) i dynamiczne (dynamic). Czasowniki statyczne odnoszą się do stanu, a dynamiczne do czynności. Co to dokładnie znaczy?

czasowniki statyczne w języku angielskim

Czasowniki statyczne odnoszą się do stanu, a więc można nimi wyrazić:

  • uczucia i emocje, np:
    love kochać
    like lubić
    hate nienawidzić
    adore ubóstwiać
    appreciate doceniać
    dislike nie lubić
    loathe nienawidzić, brzydzić się

  • preferencje, pragnienia, np:
    prefer woleć, preferować
    want chcieć
    need potrzebować
    desire pożądać, pragnąć
    wish pragnąć, chcieć, życzyć sobie

  • postrzeganie zmysłami, np:
    see widzieć
    hear słyszeć
    smell 1) pachnieć
    2) czuć zapach
    taste mieć smak

  • istnienie, posiadanie, np:
    have mieć
    be być
    possess posiadać
    appear wydawać się
    seem wydawać się
    belong należeć
    own posiadać
    exist istnieć

  • myślenie, przekonania, opinie, wiedzę, np:
think myśleć, że
uważać, że
understand rozumieć
believe wierzyć
agree zgadzać się
disagree nie zgadzać się
know wiedzieć
recognize rozpoznać
suppose przypuszczać
doubt wątpić
forget zapomnieć
remember pamiętać
suspect podejrzewać
imagine wyobrażać sobie
mean mieć na myśli
  • miary, zawartość
     

    consist zawierać
    consist of składać się z
    include zawierać, włączać, obejmować
    lack brakować

  • inne
     

    matter mieć znaczenie
    depend zależeć
    cost kosztować
    mean znaczyć
    deserve zasługiwać

czasowniki dynamiczne w języku angielskim

Czasowniki dynamiczne służą do:

  • wyrażenia czynności, które mają początek i koniec i które mogą zależeć od naszej decyzji, np:
cook gotować
watch oglądać
play grać
dance tańczyć
try próbować
check sprawdzać
make robić
change zmieniać
  • wyrażenia zmieniającej się sytuacji lub procesu, na który nie zawsze mamy wpływ, ale która ma swój początek i koniec, np:
get stawać się, robić się
grow stawać się, robić się
lose tracić (np. cierpliwość)
die umierać
become stawać się, zostać czymś/kimś

angielskie czasowniki statyczne i dynamiczne — cechy

Do czego potrzebna jest wiedza o takim rozróżnieniu, bo przecież nie tylko do pochwalenia się zapamiętaną listą czasowników statycznych i dynamicznych? Otóż cechy czasownika mają konsekwencje gramatyczne. Czasowniki statyczne, czyli te, które odnoszą się do stanu, nie tworzą form ciągłych, a zatem nie możemy wyrazić stanu w żadnym czasie Continuous. Dla stanów przeznaczone są tylko czasy Simple, czyli np:

dobrze I need your help. Potrzebuję twojej pomocy.
źle I'm needing your help.

dobrze Did he understand you? Rozumiał cię?
źle Was he understanding you?

dobrze This house has belonged to my family for ages. Ten dom od wielu lat należy do mojej rodziny.
źle This house has been belonging to my family for ages.

dobrze I don't hear you.
=I can't hear you.
Nie słyszę cię.
żle I'm not hearing you.

Jak być może zauwaźyliście, przy czasowniku hear podaliśmy dwie wersje angielskiego zdania. To dlatego, że czasowniki związane ze zmysłami mogą wystąpić w czasach Simple, z operatorami w pytaniach i przeczeniach, albo z czasownikiem can/can't (w czasie przeszłym could/couldn't):

I didn't see anybody there. Nikogo tam nie widziałem.
I couldn't see anybody there.

Natomiast czasowniki dynamiczne, czyli większość czasowników, które znajdziecie w słowniku, mogą wystąpić zarówno w czasach Simple, jak i Continuous, np:

watch What are you watching?
We watched TV all day yesterday.
make I'm making a cake. It should be ready in about an hour.
Last year I made the biggest mistake in my life.
change Why are you changing the subject?
We've changed our main supplier.
get It was getting late, so we decided to go home.
It quickly got dark and we had to turn back.
lose I'm losing patience for this guy. He's getting on my nerves.
I've lost interest for politics.

angielskie czasowniki, które mogą być statyczne lub dynamiczne

Oczywiście, jak to w języku angielskim (oraz prawdopodobnie we wszystkich innych językach), są pewne smaczki.

Wśród czasowników znajdziemy kilka, które w pewnych kontekstach są statyczne, a w innych stają się czasownikami dynamicznymi. To, że czasownik czasem odnosi się do stanu, a innym razem wyraża działanie, wiąże się oczywiście ze zmianą znaczenia oraz właściwościami gramatycznymi. Spójrzcie na przykłady takich czasowników.

statyczny have mieć
dynamiczny have a swim pływać
have a bath kąpać się
have a cigarette palić papierosa
have a great time świetnie się bawić

Sprawdźmy, jak to wygląda w zdaniach:

I have two kids
I'm having two kids.
Mam dwoje dzieci
ale I'm having a bath. Biorę kąpiel.

We had too little time to talk.
We were having too little time to talk.
Mieliśmy za mało czasu, żeby porozmawiać.
ale We were having a great time. Świetnie się bawiliśmy.

Inne przykłady:

statyczny smell 1) pachnieć
2) czuć zapach
dynamiczny smell wąchać

Czyli:

Those roses smelt wonderful.
Those roses were smelling wonderful.
Tamte róże cudownie pachniały.
I smell gas.
I can smell gas.
I'm smelling gas.
Czuję gaz.
ale Why are you smelling my socks?! Dlaczego wąchasz moje skarpetki?!

statyczny think myśleć, że
uważać, że
dynamiczny think zastanawiać się nad czymś
rozmyślać o czymś

Czyli:

She thinks I'm stupid.
She's thinking I'm stupid.
Ona myśli, że jestem głupi.
ale We're thinking of moving to Canada. Zastanawamy się nad przeprowadzką do Kanady.

statyczny weigh ważyć
dynamiczny weigh ważyć coś (stawiać na wadze)

Czyli:

Diane weighs 50 kilos.
Diane is weighing 50 kilos.
Diane waży 50 kilo.
ale Diane is weighing herself. Diane się waży.

statyczny taste mieć smak
smakować
dynamiczny taste sprawdzać smak,
próbować, jak coś smakuje

Czyli:

This cake tastes delicious!
This cake is tasting delicious.
To ciasto pysznie smakuje.
ale I'm tasting your cake. Próbuję twojego ciasta.

statyczny see widzieć
dynamiczny see widzieć się z kimś (spotkać się)

Czyli:

I see you! Why are you hiding?
I can see you! Why are you hiding?
I'm seeing you! Why are you hiding?
Widzę cię! Dlaczego się chowasz?
ale I'm seeing John tomorrow morning. Jutro rano widzę się z Johnem.

statyczny be być
dynamiczny be zachowywać się

Czyli:

My little brother is very responsible for his age.
My little brother is being very responsible for his age.
Mój młodszy brat jest bardzo odpowiedzialny na swój wiek.
ale Why are you being so irresponsible? You're not usually like that. Dlaczego zachowujesz się teraz tak nieodpowiedzialnie?
Zwykle taki nie jesteś.

Inne czasowniki, które w zależności od znaczenia są statyczne (1) lub dynamiczne (2):

mean 1) mieć znaczenie; mieć na myśli
2) zamierzać
come from 1) pochodzić skądś
2) jechać skądś
love 1) kochać, uwielbiać
2) cieszyć się czymś, odbierać pozytywnie w danej chwili
look 1) wyglądać
2) patrzeć
appear 1) wydawać się
2) wystąpić, pojawić się

Warto w tym miejscu zwrócić uwagę, że zilustrowana powyżej zasada, zgodnie z którą czasowniki statyczne nie występują w czasach Continuous nie wyklucza użycia tych czasowników z końcówką -ing w innych konstrukcjach, którym poświęcamy osobne miejsce:

strona bierna A new school is being built nearby. W pobliżu budowana jest właśnie nowa szkoła.
participle clause Having four kids, it's difficult to find time for oneself. Mając dwoje dzieci, ciężko jest znaleźć czas dla siebie.
gerund (np. jako podmiot) Recognizing one's weaknesses is the first step to self-improvement. Rozpoznanie swoich słabości jest pierwszym krokiem do samodoskonalenia.
gerund (po niektórych czasownikach) He insisted on including him in the group. Nalegał na włączenie go do grupy.
Jak oceniasz nasz artykuł?