Angielskie kolokacje przymiotnikowe
Kolokacja nie jest powszechnie znanym terminem, mimo że wszyscy używają kolokacji, wypowiadając się w swoim języku ojczystym.
co to jest kolokacja
Według Wikipedii, kolokacja to „związek frazeologiczny o znacznej łączliwości elementów będący często używanym zestawieniem słów, w którym — w odróżnieniu od idiomu — sens całości wynika ze znaczeń poszczególnych wyrazów, na przykład obrać jabłko, odczuwać tęsknotę, mocna kawa, silny wiatr, na Węgrzech, we Francji.”
dlaczego znajomość kolokacji jest ważna
Ktoś zapyta: A po co mi to? Ano po to, żeby być dobrze zrozumianym, wypowiadać się poprawnie i... nie brzmieć śmiesznie. Ten ostatni argument być może najbardziej przemówi do sporej części naszych czytelników i czytelniczek, bo potrzeba uniknięcia tak zwanego obciachu to chyba silna motywacja. Wyobraźcie sobie swoją reakcję, gdyby jakiś obcokrajowiec (a może nawet krajan), zamiast podanych w zacytowanej definicji przykładów mówił: obedrzeć jabłko, odbierać tęsknotę, silna kawa, atletyczny wiatr, we Węgrzech, na Francji. Oczywiście, w wielu przypadkach do jakiejś szczątkowej komunikacji by to wystarczyło, ale...
kolokacje przymiotnikowe
Ponieważ w tym dziale skupiamy się na przymiotnikach, rzucimy okiem na kolokacje, w których jednym z elementów jest właśnie przymiotnik. Mówimy konto bieżące i bieżąca woda, bliska rodzina i bliska przyszłość, silny deszcz i silne więzi. Czy można te zwroty dosłownie przełożyć na język obcy? Ależ by to było cudownie! Każdy język ma jednak inne kolokacje. Im więcej czytamy i słuchamy w języku, którego się chcemy nauczyć, tym więcej kolokacji przyswajamy, często bezwiednie.
Jeśli macie już większe doświadczenie w tym zakresie, wiecie zapewne, że po angielsku powiemy:
| current account | konto bieżące | |
| ale | running water | bieżąca woda |
| close family | bliska rodzina | |
| ale | near future | bliska przyszłość |
| heavy rain | silny deszcz | |
| ale | strong bonds | silne więzi |
Spójrzcie na inne przykłady przymiotników z rzeczownikami:
| rich meal | pożywny posiłek |
| single parent | rodzic samotnie wychowujący dziecko |
| absolute beginner | nowicjusz (zupełnie początkujący) |
| fair hair | jasne włosy |
| fierce competition | ostra konkurencja |
| soft drink | napój bezalkoholowy |
| glossy magazine | czasopismo wydawane na błyszczącym papierze |
| global economy | gospodarka światowa |
| minor offence | drobne wykroczenie |
| wide range | szeroki zakres |
Kolejny zestaw:
| heavy traffic | duży ruch uliczny |
| international cuisine | kuchnia międzynarodowa |
| natural disaster | klęska żywiołowa |
| juicy gossip | pikantna plotka |
| chilly reception | chłodne przyjęcie |
| hard exam | ciężki egzamin |
| heated debate | gorąca dyskusja |
| residential area | dzielnica mieszkaniowa |
| vast majority | zdecydowana większość |
| light meal | lekki posiłek |
I jeszcze jeden:
| quick snack | szybka przekąska |
| quick shower | szybki prysznic |
| quick decision | szybka decyzja |
| fast train | pociąg pospieszny |
| juvenile delinquent | młodociany przestępca |
| rich vocabulary | bogate słownictwo |
| close friend | bliski kolega |
| distant cousin | daleki kuzyn |
| substantial meal | obfity posiłek |
| healthy appetite | zdrowy apetyt |
I następny...
| blind date | randka w ciemno |
| utter nonsense | kompletna bzdura |
| empty promise | pusta obietnica |
| fierce competition | ostra konkurencja |
| heavy smoker | nałogowy palacz |
| strong coffee | mocna kawa |
| unforgettable experience | niezapomniane doświadczenie |
| dry wine | wino wytrawne |
| bright colour | jaskrawy kolor |
| mild climate | łagodny klimat |
Są też kolokacje z przymiotnikami zakończonymi na -ing (właściwie są to imiesłowy przymiotnikowe, czyli formy utworzone przez dodanie końcówki do podstawowej formy czasownika):
| developing country | kraj rozwijający się |
| finishing touches | ostatnie szlify |
| deciding factor | czynnik decydujący |
| walking encyclopaedia | chodząca encyklopedia |
| talking head | gadająca głowa (osoba, która mówi do kamery telewizyjnej) |
| splitting headache | ból, który rozsadza głowę |
| lasting peace | trwały pokój |
| mitigating circumstances | okoliczności łagodzące |
| crying injustice | rażąca niesprawiedliwość |
| burning issue | paląca kwestia |
W języku angielskim w roli przymiotnika może też wystąpić rzeczownik, który opisuje inny rzeczownik:
| board game | gra planszowa |
| package tour | wycieczka zorganizowana |
| background noise | szum w tle |
| key issue | kluczowa kwestia |
| midlife crisis | kryzys wieku średniego |
