Mowa zależna - tworzenie pytań | Reported speech
Z opisów czasów pamiętamy, że pytania z większości przypadków tworzone są przez inwersję lub przez wysunięcie operatora na początek zdania, czyli:
| She made a delicious cake yesterday. | Did she make a delicious cake yesterday? |
| Ona zrobiła przepyszne ciasto wczoraj. | Czy ona zrobiła przepyszne ciasto wczoraj? |
| I will come to you tomorrow. | Will I come to you tomorrow? |
| Przyjdę do ciebie jutro. | Czy przyjdę do ciebie jutro? |
| I love her. | Do I love her? |
| Kocham ją. | Czy ja ją kocham? |
W przypadku mowy zależnej niestety powyższe zasady nie będą obowiązywać...
Co więcej, pytania w mowie zależnej zachowują szyk zdania oznajmującego. Trzeba zwrócić szczególną uwagę na kolejność słów w zdaniu. Spójrzmy na przykłady (oczywiście pamiętamy cały czas o zasadzie następstwa czasów):
| mowa niezależna | mowa zależna |
| "Will you give me my book back?" | Mike asked me if I would give him his book back. |
| Oddasz mi moją książkę? | Mike zapytał mnie, czy mu oddam jego książkę. |
| "Do you love her?" | Tom asked me whether I loved her. |
| Kochasz ją? | Tom zapytał mnie, czy ją kocham. |
| "Did mother make a delicious cake?" | My brother asked me if mother had made a delicious cake. |
| Czy mama zrobiła pyszne ciasto? | Mój brat zapytał mnie, czy mama zrobiła pyszne ciasto. |
Powyższe pytania należą do grupy tzw. yes/no questions — w mowie zależnej wstawiamy w takim przypadku jeden ze spójników: if lub whether, oba tłumaczymy jako czy, z tym że whether jest bardziej formalne.
Jeśli w pytaniu pojawia się zaimek zaczynający sie na wh- ten sam zaimek musi pojawić się w pytaniu w mowie zależnej:
| mowa niezależna | mowa zależna |
| "What is his name?" | They asked me what his name was. |
| Jak on się nazywa? | Oni zapytali mnie jak on się nazywa. (Zwróćcie szczególną uwagę na szyk zdania angielskiego!) |
| "Where will you be tomorrow at 5?" | I asked her where she would be the next day at 5. |
| Gdzie będziesz jutro o 5? | Zapytałem ją, gdzie będzie jutro o 5. |
| "When is your wife coming back?" asked Mary. | Mary asked when his wife was coming back. |
| „Kiedy wraca twoja żona?” zapytała Mary. | Mary zapytała, kiedy wraca jego żona. |
We wszystkich powyższych zdaniach używaliśmy czasownika to ask do zrelacjonowania pytania, ale czasowników, których możemy użyć jest oczywiście więcej:
| to ask | pytać |
| to inquire | pytać się, dowiadywać |
| to want to know | chcieć wiedzieć |
| mowa niezależna | mowa zależna |
| "Will you come?" | Sue wanted to know if I would come. |
| Przyjdziesz? | Sue chciała wiedzieć, czy przyjdę. |
| "What can you tell me about the new minister?" | The journalist inquired what he could tell him about the new minister. |
| Co może mi pan powiedzieć o nowym ministrze? | Dziennikarz dowiadywał się, co on może powiedzieć o nowym ministrze. |