Gerund — czasownik w roli rzeczownika

Przyjrzyjmy się formom powstałym z połączenia bezokolicznika i końcówki -ing:

Znacie je zapewne jako czasowniki, ale takie formy mają też inne funkcje. Mogą na przykład wystapić w zdaniu też w charakterze rzeczownika. Rzeczownik utworzony w ten sposób od czasownika to gerundium — po angielsku gerund.  Zobaczcie, jak został użyty w tytułach znanych książek:

Jeśli angielskie wersje nic Wam nie mówią, może rozpoznacie je w polskich wersjach tłumaczeniowych:

Widzicie teraz, że to jednak rzeczowniki? Na tym nie koniec zaskoczeń; gerundium może się pojawić w formie przeczącej — wystarczy, że  wstawiamy przed nim not, tak jak w tytule książki:

kiedy używać formy gerund

Spójrzmy teraz, kiedy przyda nam się znajomość tej formy.

1 Gerund może być podmiotem zdania:

W tej funkcji pojawia się też po przymiotnikach lub przymiotnikach dzierżawczych:

2 Gerund używany jest po przyimkach, np. zdaniach What about... i How about...?

What about i How about można tu używać zamiennie:

Gerund przyda się także, kiedy podajemy, jakiemu celowi coś służy — z przyimkiem for:

Inne przykłady z przyimkami:

3 Gerund występuje w zdaniach wyrażających zakaz, które najczęściej spotykamy na znakach na ulicy czy w miejscach publicznych:

4 Gerund określa też rozmaite prace czy zadania:

5 Gerund występuje, kiedy podajemy przykłady czynności po like:

6 -ing dopełnia także czasownik to be (ta funkcja po angielsku to complement):

rzeczownik -ing z przedimkiem czy bez

Najczęściej rzeczownik odczasownikowy zachowuje się jak rzeczownik niepoliczalny, przed którym nie wstawiamy przedimka. Tak dzieje się, gdy ma on odniesienie ogólne, jak w przytoczonym wcześniej przykładzie, który mówi o walorach spacerowania:

Inne przykłady:

Są jednak wyjątki. Po pierwsze, kilka słów zakończonych na -ing to również rzeczowniki policzalne, a zatem tworzą liczbę mnogą i jak najbardziej możemy przed nimi wstawić przedimek, np.

Spójrzcie na przykłady:

Poza tym, gerund może pojawić się z określeniami this, a lot of, a little i some oraz z przymiotnikami dzierżawczymi:

gerund czy participle

Formalnie rzecz ujmując, czyli technically speaking, słowa utworzone poprzez dodanie do bezokolicznika końcówki -ing, np. swimming, cooking, reading, playing, running, smoking, mają dwie funkcje. Mogą zachowywać się jak rzeczowniki (rzeczowniki odczasownikowe, np. pływanie, gotowanie, czytanie), i wtedy określane są terminem gerund (gerundium), albo mają funkcję przymiotnika lub imiesłowu, i wtedy właściwy termin gramatyczny to participle, a po przetłumaczeniu na język polski otrzymujemy odpowiednio formy pływając/pływający, gotując/gotujący, czytając/czytający, itd.

Na temat participles więcej informacji znajdziecie w osobnym dziale, ponieważ jest to dość obszerny temat (participle z końcówką -ing to nie jedyna forma!) i nie chcemy go tutaj zbytnio upraszczać.

Dla niecierpliwych i ciekawskich, którzy chcieliby już teraz dowiedzieć się więcej, mamy dwa przykłady, gdzie takie samo słowo ma dwie różne funkcje i inne tłumaczenie:

Zostańmy na chwilę przy formie walking. W przykładach powyżej, walking zajmuje tę samą pozycję w zdaniu — przed rzeczownikiem. Forma ta może się jednak pojawić także w innych miejscach:

Czy potraficie odróżnić tutaj gerundium od participle? Tak jest! Gerundium występuje tylko w pierwszym zdaniu. Ma tu funkcję rzeczownika, który znaczy spacerowanie.

Dla uzupełnienia wiadomości na temat formy z końcówką -ing, oprócz wspomnianego już participle, sugerujemy zapoznanie się z informacjami o wzorach czasownikowych (verb patterns) — znajdziecie tam czasowniki, po których trzeba użyć formy -ing.