Czasownik modalny shall

Być może słyszeliście już co nieco o shall. Jest to czasownik modalny, którego czasem używa się zamiast will. Nie nadużywajcie go jednak, nie ma takiej potrzeby.
Po pierwsze, shall jest bardziej formalne od will, a po drugie — podstawowa zasada mówi, że można go użyć tylko dla 1. osoby liczby pojedynczej i mnogiej.

shall w pierwszej osobie liczby pojedynczej i mnogiej

1. Shall można użyć zamiast will dla zaimków I oraz we (czyli w pierwszej osobie liczby pojedynczej i mnogiej), kiedy zdanie wyraża tzw. ‚‚pure future”, tzn. przewidywanie dotyczące przyszłości, np:

   I don't know if I shall make it on time.	Nie wiem, czy zdążę.
   We shall not be able to raise sufficient funds for the project.	Nie będziemy w stanie zebrać wystarczających funduszy na ten projekt.

2. Shall (dla I i we) występuje w pytaniach, które mają funkcję ofert lub sugestii, a także kiedy ustalamy szczegóły, np. spotkania:

   Shall I check the flights for you?	Mam ci sprawdzić loty?
   Shall we go there together?	Pójdziemy tam razem?
   What time shall we meet?	O której się spotkamy?
   Shall I bring any food?	Mam przynieść jakieś jedzenie?
   Where shall I wait for you?	Gdzie mam na ciebie czekać?

shall w innych osobach

Poza ‚‚pure future”, shall może pojawić się z innymi osobami liczby pojedynczej i mnogiej, w zdaniach w jakiś sposób nacechowanych emocjonalnie, takich jak:

1. Groźby:

   You shall be punished for this!	Zostaniesz za to ukarany!
   He shall not get away with this.	Nie ujdzie mu to na sucho.
   They shall pay for what they've done.	Zapłacą za to, co zrobili.

2. Obietnice:

   You shall get a puppy for your birthday.	Na urodziny dostaniesz szczeniaka.
   Your children shall inherit part of my fortune.	Twoje dzieci odziedziczą część mojego majątku.
   Josh shall be well taken care of, don't worry.	Josh otrzyma dobrą opiekę, nie martw się.

3. Zdania pełne zdecydowania i determinacji:

   You shall not hurt my family again.	Już nigdy więcej nie skrzywdzisz mojej rodziny.
   One day he shall come back to me.	On do mnie kiedyś wróci.
   They shall not pass through this land!	Oni nie przejdą przez tę ziemię!

4. Rozkazy (np. z nobody, everyone, someone). Shall jest w tym przypadku opcjonalne (zdanie spełnia swoją funkcję także bez shall):

   When he comes back, nobody shall move.	Kiedy on wróci, niech nikt się nie rusza.
   When he comes back, nobody move.
   Everybody shall keep quiet.	Niech wszyscy zachowają ciszę.
   Everybody keep quiet.
   Someone shall open the door!	Niech ktoś otworzy drzwi!
   Someone open the door!

5. Pozwolenia (w 2. i 3. os. w języku formalnym lub literackim):

   He shall go wherever he pleases.	Może pójść, gdzie chce. (Ma moje pozwolenie.)
   You shall take whichever horse you wish.	Możesz wziąć którego tylko konia chcesz. (Pozwalam ci.)
   Your sister shall stay here as long as she likes.	Twoja siostra może się tu zatrzymać tak długo, jak chce. (Wyrażam na to zgodę.)

Z rzadka można też spotkać formę przeczącą, czyli:

Wspomnieliśmy na początku artykułu o innym czasowniku modalnym, a mianowicie will. Zachęcamy do zapoznania się z informacjami na jego temat, które znajdziecie w osobnej zakładce.