Czasownik modalny would

Czasownik modalny would przede wszystkim kojarzy się z okresami warunkowymi. Jego użycie wprowadza aspekt, który w języku polskim wyraża cząstka -by/-bym/-byście, itd. Ale to nie jedyne zastosowanie would.

Zacznijmy jednak od budowy zdania z tym czasownikiem (bardzo prostej).

Zwróćcie uwagę, że would można łączyć z podmiotem, co daje skrócone formy, np:

budowa zdania z czasownikiem would

Would wymaga użycia bezokolicznika (jest to bare infinitive, czyli bez to), np:

I jeszcze kilka przykładów z would w konstrukcjach na wyższym poziomie zaawansowania (tj. mowa zależna, wish + would):

pytania

Oczywiście — jak to z czasownikami modalnymi — pytania tworzymy przez inwersję:

would w przeczeniach

A przeczenia... Uwaga! Uwaga! No nie, żadnej niespodzianki nie będzie, fałszywy alarm... Przeczenia tworzymy przez dodanie not do would, co można skrócić do formy wouldn't:

Bezokolicznik po would nie zawsze jest w formie present infinitive, może mieć też formę present continuous infinitive, perfect infinitive czy perfect continuous infinitive (w zależności od potrzeby).

Kojarzycie te fachowe nazwy? ;) Spójrzcie na tabelę, w której rozpisaliśmy wszystkie formy bezokoliczników:

Oto kilka przykładów:

Niezależnie od rodzaju bezokolicznika i podmiotu, pierwszym elementem, który pojawia się bezpośrednio po would jest... bezokolicznik — w powyższych przykładach kolejno: like, be, have, have.

No to teraz trochę informacji o tym, kiedy czasownik would się przydaje, bo widzicie zapewne, że w przykładach z powyższych tabel jest groch z kapustą i znajomość jedynie budowy zdania nie wystarczy, żeby czasownika tego używać we właściwym kontekście. Gotowi na sporą dawkę wiedzy?

kiedy używamy would

1. Zacznijmy od konstrukcji, którą poznaje się już na wczesnym etapie nauki języka angielskiego, czyli:

   would + like + to + bezokolicznik

   Używamy jej, żeby mówić o życzeniach, preferencjach, itp. W zdaniach oznajmujących, bezokolicznik czasownika like możemy zastąpić przez love, dla wzmocnienia:

   I would (= I'd) like to study abroad.	Chciałbym studiować za granicą.
   Would you like to be a journalist?	Chciałbyś być dziennikarzem?
   Where would your wife like to go on holiday?	Gdzie twoja żona chciałaby pojechać na wakacje?
   I'd love to have more children.	Bardzo bym chciała mieć więcej dzieci.
   What would you like to do when you finish school?	Co chciałbyś robić, kiedy skończysz szkołę?

   Konstrukcja ta może też pełnić funkcję oferty, sugestii, zaproszenia:

   Would you like to see my photos?	Chciałabyś obejrzeć moje zdjęcia?
   What would you like to do tonight?	Co chiałabyś robić dziś wieczorem?
   Would you like to have a drink?	Chciałabyś się czegoś napić?
   Where would you like to go?	Gdzie chciałabyś pójść?
   Would you like to use my phone?	Chciałabyś skorzystać z mojego telefonu?

   W tym miejscu trzeba zwrócić uwagę, jak odpowiadamy na złożone w takiej formie propozycje, ponieważ standardowa wersja odpowiedzi na pytanie ogólne, np. Would you like to have a drink?, będzie w tym wypadku bardzo niegrzeczna. Zapamiętajcie zatem, żeby absolutnie nie odpowiadać:

   No, I wouldn't.

   Jak w takim razie będzie dobrze? W zupełności wystarczy uśmiech oraz:

   No, thank you.

   I'd prefer not to, thank you.

   A jeśli akceptujemy ofertę, powiemy np.:

   Yes, I'd like to.

   Yes, I'd love to.

   That would be lovely!

2. Would + like można też użyć z samym dopełnieniem:

   Would you like an apple?	Chciałbyś jabłko?
   I'd like a bottle of mineral water, please.	Poproszę butelkę wody mineralnej.
   Jessica would like a new dress.	Jessica chciałaby nową sukienkę.
   Would you like something to drink?	Chciałabyś coś do picia?
   What would you like for breakfast?	Co byś chciała na śniadanie?

   Na oferty z would odpowiadamy np:

   Yes, please.

   No, thank you.

3. Jeśli do would + like + to + bezokolicznik dodamy osobę, możemy proponować, że coś dla kogoś zrobimy:

   Would you like me to go with you?	Chciałabyś, żebym z tobą poszedł?
   What would you like me to do?	Co chciałabyś, żebym zrobił?
   Would you like us to show you how it works?	Chciałbyś, żebyśmy ci pokazali, jak to działa?
   Would you like someone to let you know when she comes back?	Czy chciałbyś, żeby ktoś dał ci znać, kiedy ona wróci?
   Would you like my assistant to accompany you to the gate?	Czy chciałaby pani, żeby mój asystent odprowadził panią do bramy?

4. Would można też wykorzystać do wyrażenia prośby, która będzie jeszcze grzeczniejsza, gdy dodamy kindly:

   Would you please tell me the way to the station?	Czy mogłaby mi pani powiedzieć, jak dojść do dworca?
   Would you tell me the way to the station?
   Would you carry this bag for me, please?	Czy poniósłby mi pan tę torbę?
   Would you kindly check something for me?	Czy byłaby pani tak uprzejma i coś dla mnie sprawdziła?
   Would you stop talking, please?	Czy moglibyście przestać rozmawiać?
   Would you kindly clean up after your dog?	Czy byłby pan uprzejmy posprzątać po swoim psie.

   Gotowość do spełnienia prośby wyrażamy np. w ten sposób:

   Yes, of course.

   A kiedy musimy jednak odmówić:

   I'm sorry, I can't at the moment.

   I'm afraid I can't at the moment.

   Dobrze jest także dodać przyczynę odmowy.

5. Would występuje w zdaniach, których funkcją jest udzielenie rady lub prośba o radę. Zastosowanie ma tutaj drugi okres warunkowy:

   And what would you do?	A co ty byś zrobił?
   If I were you, I wouldn't call her.	Na twoim miejscu, nie dzwoniłbym do niej.
   Would you cancel the reservation if you were in my shoes?	Anulowałbyś rezerwację, gdybyś był na moim miejscu?
   I'd accept the offer if I were you.	Na twoim miejscu przyjąłbym tę ofertę.
   Would you apply for this job if you were me?	Na moim miejscu, starałbyś się o tę posadę?

   Więcej o okresach warunkowych, w których pojawia się would, przeczytacie w opisie drugiego okresu warunkowego, trzeciego okresu warunkowego i okresów mieszanych.

6. Would użyjemy w mowie zależnej, kiedy relacjonujemy wypowiedź, w której pojawiło się will, czyli np:

   mowa niezależna	I will come tomorrow.
   mowa zależna	He said he would come the next day.

   mowa niezależna	When will you be in London?
   mowa zależna	He asked me when I would be in London.

   Więcej informacji znajdziecie w opisie następstwa czasów w mowie zależnej.

7. W zdaniach okolicznikowych celu (purpose clauses), kiedy główny czasownik jest w czasie przeszłym, użyjemy so that + would, np:

   I left the keys on the kitchen table so that they would immediately see them.	Zostawiłem klucze na stole w kuchni, żeby natychmiast je zobaczyli.
   He put on his wig so that nobody would recognise him.	Założył perukę, żeby nikt go nie rozpoznał.
   I lied to him that I was getting married so that he would disappear from my life.	Skłamałam mu, że wychodzę za mąż, żeby zniknął z mojego życia.
   He assumed a false identity so that the mafia wouldn't be able to trace him.	Przybrał fałszywą tożsamość, żeby mafia nie mogła go wytropić.
   He made sure the petrol tank was full so that they wouldn't have to stop on the way.	Upewnił się, że bak jest pełny, żeby nie musieli zatrzymywać się po drodze.

8. Would może zastąpić Simple Past, gdy mówimy o powtarzających się czynnościach lub czyimś charakterystycznym zachowaniu:

   When we were kids, our grandpa would take us to the zoo every weekend.	Kiedy byliśmy dziećmi, dziadek zabierał nas do zoo w każdy weekend.
   As she became more and more senile, she would often ask her neighbour for help.	Kiedy na starość stała się coraz bardziej niedołężna, często prosiła o pomoc sąsiadkę.
   Derek's nasty habits put off every girl. He would bite his nails and spit on the floor.	Paskudne nawyki Dereka zniechęcały każdą dziewczynę. Obgryzał paznokcie i pluł na podłogę.
   Whenever the teacher invited questions from the students, Mike would always raise his hand.	Jak tylko nauczycielka zapraszała uczniów do zadawania pytań, Mike zawsze podnosił rękę.
   Whenever she saw him on her way to work, she would immediately cross the street to avoid speaking to him.	Za każdym razem, gdy widziała go w drodze do pracy, natychmiast przechodziła na drugą stronę ulicy, żeby uniknąć rozmowy.

9. Żeby wyrazić naturalną tendencję, upór, odmowę, opór (np. przed podjęciem wysiłku), z 3. osobą liczby pojedynczej:

   We would put out a planter with this plant in the balcony but it wouldn't bloom because it only does so in low temperatures.	Wystawiliśmy na balkon skrzynkę z tą rośliną, ale nie kwitła, bo kwitnie tylko w niskich temperaturach.
   I served some vegetarian dishes. John wouldn't eat them.	Podałam parę dań wegetariańskich. John nie chciał ich jeść.
   That old banger wouldn't start again! That's the fifth time this month!	Ten stary rzęch znowu nie chciał zapalić! To piąty raz w tym miesiącu!
   I asked him over and over again not to bite his nails but he would do it all the same.	Prosiłam go ciągle, żeby nie obgryzał paznokci, ale i tak to robił.

10. Do wyrażenia preferencji, z rather lub sooner (można też dodać far lub much):

    I'd much rather be a dentist than a butcher.	O wiele bardziej wolałbym być dentystą niż rzeźnikiem.
    We'd rather not answer this question now.	Wolelibyśmy nie odpowiadać teraz na to pytanie.
    Shall I accompany you or would you rather go alone?	Mam pani towarzyszyć, czy wolałaby pani iść sama?
    I'd rather not share a room if that's possible.	Wolałbym nie dzielić z nikim pokoju, jeśli to możliwe.
    She'd sooner kiss a frog than marry Frank.	Wolałaby pocałować żabę, niż wyjść za Franka.

    Można też wyrażać preferencje dotyczące przeszłości, wtedy po would użyjemy perfect infinitive:

    I'd rather have been born in a warmer climate.	Wolałbym się urodzić w cieplejszym klimacie.
    I can't understand Cleopatra. I'd have much sooner married someone else than Mark Antony.	Nie potrafię zrozumieć Kleopatry. Ja bym o wiele bardziej wolała wyjść za kogoś innego niż Marka Antoniusza.

11. Preferencje z would rather/sooner mogą też odnosić się do zachowania innych osób. Stosujemy wtedy formę Simple Past, jeśli życzenie dotyczy teraźniejszości czy przyszłości:

    I'd rather you came with me.	Wolałbym, żebyś poszła ze mną.
    We'd rather your parents didn't pry into our marriage.	Wolelibyśmy, żeby twoi rodzice nie wtrącali się do naszego małżeństwa.
    Would you rather I told him the truth?	Wolałabyś, żebym powiedział mu prawdę?

    Jeśli życzenie dotyczy przeszłości, trzeba użyć Past Perfect.

    I'd rather you hadn't invited Stephen. Why didn't you ask me first?	Wolałabym, żebyś nie zapraszał Stephena. Dlaczego mnie najpierw nie zapytałeś?
    We'd rather someone had informed us about the extra cost before we signed the agreement.	Wolelibyśmy, żeby ktoś nam powiedział o dodatkowych kosztach, zanim podpisaliśmy umowę.
    I don't understand! Would you rather I had been rude and told her to bug off?	Nie rozumiem! Wolałabyś, żebym zachował się chamsko i powiedział jej, że ma spadać? (Tak, dokładnie to bym wolała, zamiast tego, że pozwoliłeś jej usiąść sobie na kolanach!)

Uff, po tej ogromnej porcji wiedzy zapraszamy... po kolejną porcję wiedzy. Zachęcamy do zapoznania się z okresami warunkowymi, w których pojawia się would. Są to: drugi okres warunkowy, trzeci okres warunkowy i okresy mieszane.